Artykuły

Na początek zajmijmy się ścianami. Skuwać tynki czy nie? A może postawić ściany działowe na nowo? Wszystko zależy od rodzaju materiału podłoża i tynku. Wszelkie tzw. suche zabudowy będzie trzeba usunąć. Niestety płyty gipsowo-kartonowe, nawet te wodoodporne, nie są odporne na bezpośrednie działanie wody, szczególnie długotrwałe. Gips, który jest głównym składnikiem takiej płyty ma pewną higroskopijność, czyli zdolność wchłaniania wody. Przy długotrwałym zalaniu materiał ten wchłonie dużą ilość wody, zwiększy objętość i ulegnie destrukcji. Dodatkowo karton często ulega odspojeniu. Wszystko to powoduje, że nawet jeśli woda nie zaleje całej płyty g-k to jednak będzie trzeba ją usunąć w całości. Dotyczy to także płyt, które zostały przyklejone do ściany. Kleje gipsowe stosowane do płyt g-k to także materiały, które nie są wodo- i mrozoodporne, a więc należy je zdecydowanie usunąć. Usunięcie ich ze ścian nośnych będzie mieć jeszcze jedną zaletę - ściany te szybciej będą wysychać.
Ściany działowe wykonane z betonu komórkowego, w przypadku długo utrzymującej się wody, wchłoną bardzo dużą jej ilość w swoje pory (materiał ten może nasiąknąć jak gąbka). Woda oczywiście wyparuje, z tym, że będzie to proces długotrwały, dlatego też na pewno należy usunąć znajdujący się na niej tynk, aby przyspieszyć osuszanie. Można się również zastanowić nad wykonaniem ściany działowej na nowo, koszty z tym związane mogą być porównywalne z osuszaniem (jeśli będziemy korzystać z dodatkowych urządzeń). Na pewno nie będziemy usuwać ścian nośnych, te trzeba wysuszyć, dlatego konieczne będzie usunięcie z nich tynku w celu ułatwienia odparowania wody ze ściany.
Inne rodzaje przegród wykonane z betonu, cegły są wysoce odporne na działanie wody, dlatego wystarczy je osuszyć. Konieczne będzie jednak usunięcie warstwy tynku również z tych powierzchni. Przyspieszymy tym sposobem, jak już wspominałem, suszenie.
W przypadku innych materiałów ściennych trzeba sprawdzić jak dany produkt zachowuje się po ustąpieniu wody, czy nie stracił swoich właściwości (czy nadal jest zwarty, twardy itp.), jeśli tak to nie musimy go usuwać, konieczna będzie jedynie dezynfekcja, suszenie i wykonanie na nowo tynku.

Osobnym zagadnieniem są tynki jako takie. Tynki gipsowe, gipsowo-wapienne, trzeba będzie na pewno usunąć. Długotrwały kontakt z wodą działa destrukcyjnie na te wyroby, tak samo jak na omawiane wcześniej płyty gipsowo-kartonowe. Zresztą we wszelkich kartach technicznych wyrobów gipsowych jest wyraźnie napisane, że tynk ten nie jest wodo- i mrozoodporny! Co innego tynki cementowe i cementowo-wapienne - te w większości są zarówno mrozo-, jak i wodoodporne. Dlatego te produkty na pewna oprą się długotrwałemu działaniu wody. Jednak nie zapominajmy, że każdy tynk będzie barierą dla odparowania wody z muru, dlatego należy się zastanowić nad wyborem: szybsze wysuszenie muru czy zachowanie tynków. Niebagatelną rolę będą tu odgrywać względy ekonomiczne. Jeśli dodatkowo instalacja elektryczna jest zniszczona, tynki bezwzględnie powinniśmy usunąć.
Bardzo ważna jest obserwacja ścian nośnych, te w czasie powodzi mogą zostać podmyte. Sprzyja to pęknięciom, a w skrajnych przypadkach uszkodzeniom budynków. Budowle takie często nie będą nadawać się do zamieszkania, jednak zanim podejmiemy w takich przypadkach decyzję, co dalej, należy skontaktować się ze specjalistami z nadzoru budowlanego.
Usunęliśmy tynk - co dalej? Dezynfekcja - jest ona koniczna, woda niesie ze sobą różne substancje i często takie, które niekorzystnie działają na ludzki organizm. Mogą wywoływać różne choroby i alergie, sprzyjają rozwojowi zagrzybienia na ścianach, stropach itp. Do dezynfekcji możemy użyć ogólnie dostępnych środków, takich jak wybielacze czy środki do czyszczenia sanitariatów lub preparatów specjalistycznych, takich jak SEPTOBUD 1008 firmy KREISEL. SEPTOBUD 1008 to preparat biobójczy o szerokim spektrum działania do zwalczania agresji biologicznej na elementach budowlanych i urządzeniach. Jest skuteczny i bezpieczny w stosowaniu, posiada pozwolenie dopuszczające do sprzedaży wystawione przez Ministerstwo Zdrowia. W celu optymalnego dobrania preparatów warto też zasięgnąć opinii specjalistów np. z podstacji sanitarno-epidemiologicznej np. do usuwania pleśni, grzybów. Warto też zasięgnąć opinii specjalistów np. z podstacji sanitarno-epidemiologicznej.

Następnie suszenie. Możemy znaleźć różne metody, te są opisane szczegółowo w instrukcjach lub na stronach internetowych producentów urządzeń wspomagających osuszanie. Często spotykaną metodą jest po prostu uruchomienie ogrzewania (jeśli działa), wyższa temperatura przyspiesza wysychanie, jednakże nie należy zapominać o właściwej wentylacji. Z niewentylowanego pomieszczenia nie usuniemy nadmiaru wody, a wręcz możemy ją przemieścić w inne partie materiału ściennego pod wpływem temperatury i związanego z nią wytworzonego ciśnienia.
Po wysuszeniu przystępujemy do tynkowania. Jeśli mamy pewność, że ściana jest dobrze wysuszona wtedy można użyć każdego znajdującego się na rynku tynku, zarówno gotowego, jak i przygotowanego na budowie (piasek, cement, wapno w odpowiednich proporcjach). Polecamy tynki cmentowo-wapienne takie jak TYNK 502L (lekki, zawierający perlit) czy TYNK 511L (biały, umożliwiający doprowadzenie powierzchni do wysokiej gładkości, nie wymaga stosowania dodatkowej gładzi). Jeżeli nie mamy pewności, że podłoże jest odpowiednio wysuszone, są na nim plamy wilgoci - wtedy lepiej sięgnąć po specjalistyczne produkty. Takimi są tynki renowacyjne firmy KREISEL. Zwykle stosowane do renowacji zabytków, idealnie nadają się na zawilgocone ściany. Tynki te mają dużą porowatość, co sprzyja odparowaniu wody. Pory powietrzne są też magazynem dla ewentualnych soli wychodzących z podłoża. Sole na zwykłych, tradycyjnych tynkach osadzają się na powierzchni i mogą powodować odspojenia farby lub tynków wykończeniowych. Czasem wychodzące sole niszczą tynki, powodując ich kruszenie lub odspojenia. Tynki renowacyjne są pozbawione tych wad. W przypadku większej koncentracji wilgoci i dużego zasolenia należy wykonać system wielowarstwowy ze specjalistycznym, podkładowym, szerokoporowym TYNKIEM 920. Mniejsze zawilgocenie nie wymaga wykonywania tak wielu warstw, może być to jedna warstwa narzutu tynkarskiego z TYNKU 921 (szary) lub TYNKU 922 (biały, gładki). Aby system taki działał musi mieć warstwy o odpowiedniej grubości - co najmniej 15 mm dla tynku podkładowego lub systemów jednowarstwowych i min. 10 mm dla pozostałych warstw. Warstwą kontaktową w takich systemach jest OBRZUTKA 910, nanoszona w 50-60% powierzchni (nie może szczelnie pokrywać całości ściany, ponieważ utrudnia to "przenoszenie" pary wodnej do tynku). Gładkim wykończeniem takiego systemu może być renowacyjna wapienno-cementowa GŁADŹ 930. Ważną sprawą jest wykończenie takich powierzchni, powinniśmy użyć farb paroprzepuszczalnych tak, aby nie blokować nadmiaru wody w ścianach.

Zajęliśmy się ścianami, przyszedł czas na podłogi. Tutaj obowiązują podobne zasady, na początku trzeba się zastanowić z jakiego materiału mamy je wykonane, czy jest to produkt wodoodporny. Nie wszystkie materiały takie są i przy stałym zawilgoceniu mogą ulec uszkodzeniu. Materiałami nieodpornymi na wodę są np. wylewki anhydrytowe. Jest to materiał dość popularny jako wylewka samopoziomująca. Oczywiście taka wylewka nie jest warstwą ostateczną, zwykle jest przykryta panelami, parkietem lub płytkami. Materiały drewnopochodne niestety ochroną przeciwwodną nie są, więc i je będzie trzeba usunąć, a wraz z nimi podkłady anhydrytowe. Jastrychy cementowe są zwykle wodo- i mrozoodporne, więc teoretycznie nie trzeba ich usuwać. Jednakże jastrychy mogą być wykonywane jako związane z podłożem, na warstwie rozdzielczej, pływające na warstwie termoizolacji lub z ogrzewaniem podłogowym. Woda wpłynie nie tylko do jastrychu, ale także w przestrzeń między jastrychem, a płytą podłogową, gdzie np. znajduje się termoizolacja. Miejsce to należy wysuszyć. Nie wysuszenie go może spowodować długotrwałe zawilgocenie ścian poprzez podciąganie kapilarne. Jest to groźne, ponieważ na pierwszy rzut oka wszystko wygląda dobrze, wody nie widać, wyjdzie ona dopiero z czasem poprzez ściany, podciągana kapilarnie. Jest to też niebezpieczne, dlatego że tak długie działanie wody sprzyja rozrostowi zagrzybienia. Suszenie warstw izolacji termicznej wydaje się być trudne, jednak są dostępne specjalne metody i sprzęt. Suszenie odbywa się poprzez przepuszczenie suchego powietrza przez tą warstwę.
Jeżeli jako warstwy izolacji akustycznej były zastosowane materiały drewnopochodne, np.: płyty pilśniowe, najlepiej wszystko usunąć. Płyty takie zwiększają swoją objętość i mogą powodować podnoszenie i pękanie jastrychu. Dodatkowo trzeba mieć na uwadze to, że materiały drewnopochodne są dobrą pożywką dla grzybów pleśniowych, a te są niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzkiego.
Każdy jastrych należy usunąć, jeżeli instalacja ogrzewania podłogowego uległa zniszczeniu.

Usunięty jastrych trzeba wykonać na nowo, do tego celu polecamy używać gotowych mieszanek, które posiadają wysoką jakość i stałe, niezmienne parametry. Takimi produktami będzie np. POZJASTR 440 - jastrych cementowy o wytrzymałości na ściskanie Rs ≥40MPa i zginanie Rz ≥6MPa. Dzięki temu nadaje się do wykonywania wszelkich typów podkładów podłogowych: związanych z podłożem (minimalna grubość 25mm), na warstwie rozdzielczej (minimalna grubość 35mm), pływające na izolacji termicznej (minimalna grubość 40mm) lub z ogrzewaniem podłogowym. Innym polecanym produktem będzie specjalistyczna WYLEWKA 420. Jest ona produkowana na bazie cementu, a więc mrozoo i wodoodporna. Jej podstawową cechą jest zamorozlewność co ułatwia aplikację, oprócz tego charakteryzuje się wysokimi wytrzymałościami mechanicznymi na ściskanie Rs ≥35MPa i zginanie Rz ≥7MPa. Można ją stosować w warstwie już od 15mm (dla posadzki związanej z podłożem) i wykonywać inne typy podkładów podłogowych: na warstwie rozdzielczej, pływające, z ogrzewaniem podłogowym. Do wykończenia nierównych jastrychów szczególnie nadają się wylewki samopoziomujące takie jak RENOGRUNT 410 (od 2 do 20mm) i RENOGRUNT 411 (od 5 do 35mm), są one produkowane na bazie cementu. Stanowią dobre podłoże pod parkiety, panele, płytki ceramiczne itp. Charakteryzują się szybkimi przyrostami wytrzymałości mechanicznych.

Osobnym tematem jest drewno, często wykorzystywane do konstrukcji. Pod wpływem wilgoci zwiększy swoją objętość, ale po wysuszeniu wraca z powrotem do swoich kształtów. Drewno może być pożywką dla grzybów pleśniowych, dlatego bezwzględnie należy je zdezynfekować, tak aby uniemożliwić rozrost czynnika biologicznego.
Na koniec pamiętajmy: stojąc przed dylematem, co zrobić, nie podejmujmy decyzji samemu, do dyspozycji jest rzesza specjalistów niosąca pomoc w takich przypadkach i służących konkretną radą.